10 Σεπτεμβρίου 2015

Πώς να αναπτύξετε τον εγκέφαλο του παιδιού. Η δύναμη της ομιλίας του γονιού

Κάθε λέξη που λέτε «χτίζει» τον εγκέφαλο του παιδιού σας. Μέσα στα τρία πρώτα χρόνια της ζωής, έχει αναπτυχθεί το 85% του φυσικού μας εγκέφαλου. Μέσα στο κεφάλι του αξιαγάπητου μωρού υπάρχει ένα κομβικό σημείο δραστηριότητας, όπου 700 με 1000 νευρικές συνδέσεις γίνονται κάθε δευτερόλεπτο.

Σε καμία άλλη στιγμή στη ζωή μας η ανάπτυξη του εγκεφάλου δεν είναι τόσο γρήγορη. Και ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα στη κατασκευή αυτών των συνδέσεων είναι οι λέξεις.

Ενώ η γενετική προμηθεύει τα σχεδιαγράμματα, η επίτευξη της έμφυτης δυνατότητας καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από το πρώτο γλωσσικό περιβάλλον ενός παιδιού: τη μητρική συζήτηση και την αλληλεπίδραση.

Έτσι πως μπορείτε να δημιουργήσετε το πλούσιο γλωσσικό περιβάλλον που είναι ζωτικής σημασίας για τη βέλτιστη ανάπτυξη του εγκεφάλου του παιδιού σας;

Συντονιστείτε. Συντονισμός σημαίνει να ανταποκρίνεστε σε ότι νομίζετε ότι το μωρό σας επικοινωνεί. Ακόμη και αν αυτός ή αυτή είναι πολύ μικρή για να καταλάβετε τι λέει, ακόμη και αν η συγκέντρωση του αλλάζει συνεχώς, θα πρέπει να ακολουθήσετε και να ανταποκριθείτε στις οδηγίες του μωρού σας. Να λοιπόν πως μπορείτε να το κάνετε αυτό:

Πηγαίνετε στο επίπεδό του. Είτε το παιδί είναι στο πάτωμα και παίζει, ή σε ένα καρεκλάκι φαγητού κατά τη διάρκεια του γεύματος, ή στην αγκαλιά σας και του διαβάζεται ή βλέπετε κάτι στη τηλεόραση, ο συντονισμός είναι όταν εσείς και το παιδί σας είστε στο ίδιο φυσικό επίπεδο.

Αφήστε στην άκρη το κινητό σας. Δεν μπορείτε να συντονιστείτε με το παιδί αν είστε ήδη συντονισμένη με τον υπολογιστή, το τάμπλετ ή το κινητό. Μόνο όταν το παιδί σας είναι ο πρωταρχικός στόχος σας τότε θα συμβεί η απαραίτητη προσοχή για τη βέλτιστη οικοδόμηση του εγκεφάλου.

Χρησιμοποιείστε τη γλώσσα του μωρού. Οι γονείς που μιλούν στο παιδί τους μόνο με τον τρόπο που θα μιλήσουν σε ένα ενήλικα χάνουν μία μεγάλη ευκαιρία. Ο τόνος και η σαν τραγούδι παιδική ομιλία είναι πράγματι καλό για τα μικρά παιδιά. Κάνει τη φωνή σας πιο ενδιαφέρουσα και το ενθαρρύνει να δώσει προσοχή σε ότι λέτε.

Μιλήστε περισσότερο. Φανταστείτε το μυαλό του παιδιού σαν ένα κουμπαρά. Κάθε λέξη που λέτε είναι άλλο ένα νόμισμα στο κουμπαρά του. Όσο περισσότερο μιλάτε, τόσο πιο πλούσιο γίνεται το μυαλό του παιδιού. Όσα περισσότερα νομίσματα βάλετε τώρα μέσα, τόσο πιο πλούσιο θα γίνει όταν μεγαλώσει. Είναι επίσης σημαντικό να εξετάσετε το είδος των λέξεων που χρησιμοποιείτε και πως λέγονται αυτές οι λέξεις.

Μερικές συμβουλές για να μιλήσετε περισσότερο:

Αφήγηση: Περιγράφετε στο παιδί τι κάνετε όταν το κάνετε. Μπορεί να ακούγεται τρελό αλλά εκτός του ότι αυξάνεται το λεξιλόγιό του, η αφήγηση δείχνει τη σχέση μεταξύ του ήχου της λέξης και της πράξης ή το πράγμα που αφορά.

Διαγράψτε τη λέξη «το». Για τους ενήλικες οι αντωνυμίες είναι σαν τον αέρα, απαραίτητες αλλά δεν μπορούμε να τις δούμε, είναι μόνο στο μυαλό μας και ξέρουμε σε τι αναφέρονται. Αυτός, αυτή, αυτό. Το παιδί δεν θα έχει ιδέα γιατί μιλάτε. Η γιαγιά, ο θείος Νίκος, το αυτοκίνητο, το σπίτι. Χρησιμοποιώντας τις σωστές λέξεις είναι πολύ σημαντικό για το λεξιλόγιο του παιδιού.

Πάρτε ένα βιβλίο: Οι ιστορίες είναι μια υπέροχη ευκαιρία να μιλήσετε περισσότερο με το παιδί σας. Συντονιστείτε με ότι κρατά την προσοχή του και μιλήστε μαζί του. Τα βιβλία επίσης πλουτίζουν πολύ το λεξιλόγιό του. Εισάγουν το παιδί σε λέξεις που συνήθως δεν υπάρχουν στην καθημερινή μας ομιλία και το οδηγούν σε μέρη που δεν έχει πάει ποτέ.

Συμμετοχή. Η συμμετοχή, το πιο πολύτιμο από τα τρία Σ αφορά τη συμμετοχή του παιδιού στη συζήτηση. Έχετε συντονιστεί σε αυτό που είναι συγκεντρωμένο το μικρό και μιλάτε για αυτό. Το κλειδί είναι τώρα να περιμένετε να σας απαντήσει. Δείτε κάποιες συμβουλές.

Ξεκινήστε από την πρώτη ημέρα. Δεν είναι ποτέ πολύ νωρίς για να έχετε μία συνομιλία με το παιδί σας. Η ομιλία του μωρού, περιλαμβάνει τα γουργουριτά, τις κραυγούλες, την έκφραση του προσώπου και των ματιών του.  Το λίγο μεγαλύτερο παιδάκι χρησιμοποιεί έτοιμες λέξεις και μικρές φράσεις. Και το μεγαλύτερο πιο σωστές λέξεις και λίγο μεγαλύτερες φράσεις. Έτσι το πιο σημαντικό πράγμα που πρέπει να θυμάστε είναι, να συντονιστείτε και να ανταποκρίνεστε με όσο δυνατόν πιο κατάλληλη γλώσσα.

Να έχετε υπομονή. Πολλές φορές πρέπει να ψάξει πολύ για να βρει τη σωστή λέξη. Τότε ίσως το ένστικτό σας, σας οδηγήσει να πείτε εσείς τη λέξη. Αυτό όμως μπορεί να τερματίσει τη συνομιλία.  Επιτρέποντας στο παιδί να έχει λίγο χρόνο παραπάνω για να βρει τη λέξη, μπορεί να κάνει όλη τη διαφορά μεταξύ της συνέχισης της συνομιλίας ή το τερματισμό της.

Ανοιχτός ορίζοντας. Οι ερωτήσεις γενικού ενδιαφέροντος είναι σημαντικές για να αρχίσει και να συνεχιστεί ο διάλογος. Όπως για παράδειγμα «πως έσπασε αυτή η καρέκλα» ή «γιατί κλαίει το μωρό», επιτρέπει στο παιδί να απαντήσει χρησιμοποιώντας ένα ευρύ φάσμα λέξεων, σκέψεων και ιδεών. Δεν υπάρχει περίπτωση να απαντήσει με ένα κούνημα του κεφαλιού ή να δείξει με το δάκτυλό του. Οι ερωτήσεις που αρχίζουν με «πως» και «γιατί» οδηγούν σε μία διαδικασία σκέψης με τελικό αποτέλεσμα την ικανότητα επίλυσης προβλημάτων.

Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η δημιουργία ενός πλούσιου γλωσσικού περιβάλλοντος δεν σημαίνει ότι πρέπει να αφιερώνεται πολύτιμο χρόνο σε μία ήδη πολυάσχολη ημέρα.

Τα τρία αυτά σημαντικά Σ έχουν σχεδιαστεί για να αποτελούν ένα φυσιολογικό μέρος στις καθημερινές δραστηριότητες. Προσθέτοντας λέξεις, ο γονέας ή το πρόσωπο που φροντίζει το παιδί, όπως ετοιμάζει το φαγητό ή στρώνει το κρεβάτι, ή καθαρίζει το πάτωμα, συντελεί στη βελτίωση του εγκεφάλου και χωρίς αμφιβολία ενισχύει τη σχέση γονέα – παιδιού. 

Πηγή : Paidorama.com [ http://www.paidorama.com/pws-na-anaptiksete-ton-egkefalo-tou-paidiou.-i-dinami-tis-omilias-tou-goniou.html ]